Ƙungiya ta buƙaci rage harajin cinikayya saboda ƙuncin rayuwa

CNG ta yi alkawarin ci gaba da gwagwarmayar neman gyaran dokokin haraji.

Kungiyar Haɗin Kan Arewa (CNG) ta yi kira da a rage kuɗin harajin cinikayya na VAT daga kashi 7.5% zuwa 3%, tana mai cewa yawancin ‘yan Najeriya na fama da matsanancin halin da manufofin gwamnati suka jefa su.

A cewar kungiyar, kashi 90 na ‘yan Najeriya na cikin mawuyacin hali sakamakon abin da suka kira “manufofi da ke ƙuntata wa talakawa.”

Shugaban CNG na kasa, Kwamared Jamilu Ali, ya yi wannan kiran ne a yayin wani taron kwana daya da aka shirya don tattauna matsayar mata ‘yan arewa game da dokokin gyaran haraji a Kano.

Ali ya soki yawan kudin VAT na yanzu, yana mai cewa ya kara tabarbarewar tattalin arzikin kasa.

“Me yasa za ku ci haraji na VAT a kashi 7.5% yayin da ‘yan Najeriya ke fama da wannan mawuyacin hali na tattalin arziki?” in ji shi.

Ya jaddada cewa hauhawar farashin kayayyaki ta kai wani matakin da bai taba faruwa ba.

“Hauhawar farashin kayayyaki masu muhimmanci ya kusa kai kashi 40%. Farashin buhun shinkafa ya haura N100,000, kuma harajin wutar lantarki ba mai araha ba ne ga mutane da yawa. Talakawa na cikin wahala saboda manufofin da ba su dace ba,” in ji shi.

Ali ya kuma nuna damuwa kan tabarbarewar bangaren ilimi, kiwon lafiya, da gine-ginen kasa, yana cewa da dama ba za su iya biyan kudin makaranta ko samun kiwon lafiya ba, yayin da wasu ke zaman kashe wando duk da sun kammala karatu.

Shugaban CNG din ya nuna takaicinsa game da karin kudin VAT da aka bada shawara, wanda aka ce kwamitin gyaran haraji ya goyi baya.

“Shugaban kwamitin ya taba cewa tattalin arzikin Najeriya ba zai iya daukar karin VAT ba, amma yanzu yana ba da shawarar karin haraji har zuwa kashi 15%. Matsayin rayuwa ya kara tabarbarewa, kuma darajar Naira tana ci gaba da durkushewa,” in ji shi.

Ali ya yi kira ga Majalisar Tarayya da ta tabbatar da cewa an yi gyaran da zai amfanar da ‘yan Najeriya, ba zai kara musu wahala ba.

“Muna kira ga ‘yan majalisa su kare muradun ‘yan kasa, musamman mata da ‘yan baya-bayan nan, ta hanyar kin amincewa da manufofin da ba su dace ba,” ya ce.

A yayin taron, Ali ya bayyana muhimmancin wayar da kan matan kasuwa da sauran kungiyoyin da ke da rauni kan gyaran dokokin haraji.

“Yawancin mata ba su san ma’anar dokar gyaran haraji ba. Mun gano rudani tsakanin haraji da kudaden levy. Yana da matukar muhimmanci a bayyana bambancin nan don kara fahimtar su,” ya kara da cewa.

CNG ta yi alkawarin ci gaba da gwagwarmayar neman gyaran dokokin haraji, tana mai jan hankali kan bukatar gwamnati ta rage radadin wahala da yawancin ‘yan Najeriya ke ciki.

Da take jawabi, Mai Baiwa Gwamnan Kano Shawara na Musamman kan Wayar da Kai da Tsare-tsare na Zamani, Fatima Abubakar Abdullahi, ta ce taron ba kawai game da manufofin kudi ba ne, amma don karfafawa mata arewacin Najeriya guiwa a cikin al’amuran majalisa.

“Taron nan yana da nufin jaddada matsalolin da mata ‘yan arewa ke fuskanta. Rashin daidaiton tattalin arziki babbar matsala ce a gare mu, kuma yana da matukar muhimmanci a tabbatar da cewa an sa muradun mu a cikin tattaunawar gyaran kasa,” in ji Abdullahi.

A baya, Misis Pamela Nanle, Daraktar Mata ta Kasa a CNG, ta bayyana cewa manufar taron ita ce kawo matan kasa cikin tsarin kuma a ji muryarsu.

“Manufar taron nan ita ce mu ja mata a jiki kuma mu tabbatar an saurari muryoyinsu. Ba mu gaba daya adawa da dokar gyaran haraji ba, amma muna so a tabbatar an hada al’umma cikin shawarwarin,” in ji ta.

Ta nuna fata cewa za su bayar da gudunmuwa mai mahimmanci wajen samar da gyaran da zai amfani kowa.

“Na yi imani da cewa gudunmuwarsu za ta karfafa matsayar mu yayin da muke mika rahoton mu ga masu tsara manufofi,” ta kara da cewa.

Shi ma, Tsohon Sakataren Gaba Daya na Kungiyar Kwadago ta Najeriya (NLC), Salih Sunuhu Muhammad, ya yabawa kwazon mata wajen neman gyara.

“Mata ba masu rauni ba ne; suna da karfi kuma suna jajircewa. Tattalin kansu yana da matuƙar muhimmanci wajen tabbatar da cewa gyaran haraji zai amfani kowa kuma ba zai kara wa mutane wahala ba,” in ji Muhammad.